ADRES:
Hubala 25B, 45-266 Opole
Ogólna definicja Międzynarodowego Stowarzyszenia Badania Bólu (IASP – International Association for the Study of Pain) brzmi: „Ból jest to nieprzyjemne doznanie czuciowe i emocjonalne związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek lub też opisywane w kategoriach takiego uszkodzenia”. Jest sygnałem, który wysyła nasze ciało do mózgu, żeby poinformować o jakiejś niedogodności lub zagrożeniu. Najprostszym przykładem jest puszczenie gorącego uchwytu garnka, chroniąc się w ten sposób przed poparzeniem.
Za odczucie bólu i jego interpretacje odpowiada nasz układ nerwowy ale i także tkanka łączna (powięź). Jednak ze względu na złożoność oraz różne kryteria kwalifikacji bólu opisze pokrótce tylko najbardziej popularny proces jakim jest ból receptorowy. Ból ten dzieli się na somatyczny dotyczący układu szkieletowego (ból kostny) i tkanek miękkich (skóra, mięśnie) oraz ból trzewny pochodzący z narządów wewnętrznych mogący być wynikiem zaburzeń czynnościowych danego narządu.
Zjawisko powstawania bólu zaczyna się od podrażnienia wolnych zakończeń nerwowych zwanych receptorami nocyceptywnymi. Nocyceptory znajdują się w skórze, tkance podskórnej, mięśniach, stawach, okostnej i narządach wewnętrznych. Reagują one na podrażnienia mechaniczne, termiczne lub chemiczne np. uraz, stan zapalny, napięcia mięśniowe, gorący lub ostry przedmiot itp. Te wolne zakończenia nerwowe są pierwszymi doprowadzającymi drogami nerwowymi. Kiedy np. ukłujemy się czymś ostrym, bodziec, w procesie nocycepcji zostaje przemieniony w impuls elektryczny i biegnie obwodowym układem nerwowym do rdzenia kręgowego i następnie do mózgu (ośrodkowy układ nerwowy), a dokładniej do układu limbicznego i kory przedczołowej. Tam postrzegany jest jako ból o odpowiednim nasileniu.
Silne bodźce wywołane przez uraz lub chorobę powodując uszkodzenie tkanek kwalifikujemy jako ból ostry. Jeżeli dolegliwości bólowe utrzymują się po wygojeniu tkanek lub trwają dłużej niż trzy miesiące, to mamy do czynienia z bólem przewlekłym. Oczywiście jest to najbardziej popularny przykład tego zjawiska. Kryteria czasowe, anatomiczne i patologiczne definiują różne rodzaje bólu np. ból niereceptorowy (neuropatyczny, neurogenny) spowodowany uszkodzeniem ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego lub psychogenny spowodowany zaburzeniami psychicznym. Jego odczucie jest metodą ostrzegania organizmu przed zagrożeniem oraz sygnalizowania stanów chorobowych i patologicznych. Gdyby nie ten prosty, a zarazem skomplikowany proces człowiek nie mógłby przeżyć.